دستان طبیعت

سبک امپرسیونیسم چیست و چگونه وارد نقاشی شد؟

در سال ۱۸۷۴، یازده سال پس از تولد سبک امپرسیونیسم، این سبک نقاشی امپرسیونیسم برای اولین بار در معرض نمایش تماشاچیان قرار گرفت. سی نفر از نقاشان امپرسیونیست فرانسوی با هم ۱۶۵ اثر را در استودیویی در پاریس به نمایش گذاشتند. آن‌ها نمایشگاه این نوع نقاشی را در یک زمان کاملاً سرنوشت ساز و استراتژیک برگزار کردند. دقیقاً یک ماه قبل از افتتاح سالن رسمی نمایشگاه نقاشی سالانه.

شرکت‌کنندگان در این نمایشگاه نقاشان معروفی چون یوژن بودین، ادگار دگا، کامیل پیسارو، پیر آگوست رنوار و آلفرد سیسلی بودند. بازدیدکنندگان اولین نمایشگاه از دیدن این نقاشی‌های امپرسیونیستی معاصر خود کاملاً شگفت‌زده شده بودند. چراکه این آثار با جسارت هر چه تمام‌تر و با الهام از تمامی وقایع طبیعی در رنگ‌های تند و به صورت نقطه‌های پی در پی کشیده شده بودند. برگزاری این نمایشگاه درست یک ماه قبل از نمایشگاه سالانه نقاشی، باعث شد که بسیاری از افراد از سبک امپرسیونیسم استقبال کرده و سعی کنند که آثار بیشتری از این سبک مشاهده کنند.

امپرسیونیسم چیست؟

سبک امپرسیونیسم به عنوان یک جنبش نوآورانه و هنری انقلابی محسوب می‌شود که از بین مخالفان نقاشی در فضای استودیو شکل گرفت. برخلاف سنت چند صد ساله نقاشان مشهور و گمنام، نقاشان امپرسیونیست ترجیح می‌دادند در فضای باز و بیرون از استودیو نقاشی کنند. مکتب باربیزون را می‌توان پیش درآمد سبک امپرسیونیسم در این زمینه دانست.

علاوه بر این، در سبک نقاشی امپرسیونیسم، امپرسیونیست‌ها دیگر قطعات تاریخی پر از تبلیغات یا نقاشی‌هایی با رنگ ناسیونالیستی با مضمون مذهبی یا اسطوره‌ای را نقاشی نمی کردند.

امپرسیونیسم در نقاشی

در سبک نقاشی امپرسیونیسم، هنرمندان دیگر سعی نداشتند که مشکلات اخلاقی را در قالب طرح‌ها و نقاشی‌هایشان به تصویر بکشند. آن‌ها نمی‌خواستند با سبک نقاشی‌اشان پیام خاصی را مخابره کنند. در عوض، امپرسیونیست‌ها می‌خواستند شادی و نشاط زندگی روزمره و عادی افراد را نشان دهند. آن‌ها از زندگی روزمره معمولی و بدون مشکل الهام می‌گرفتند و در قالب نقاشی‌هایشان با سبک امپرسیونیسم به تصویر می‌کشیدند. نقاشان امپرسیونیست شهروندان عادی را روی تراس نقاشی می‌کردند، منظره گردشگران ساحلی و ساحل زیبا را در ذهن خود ضبط می‌کردند و آن‌ها را نقاشی می‌کردند.

همچنین از بازدیدکنندگان کافه‌ها، واکر‌ها در بلوار‌های پاریس، بازی‌های بورژوازی و دختران باله و هزاران موضوعات دیگر از این دست نقاشی می‌کشیدند.

در سبک نقاشی امپرسیونیسم، یک نقاشی باید به سرعت کشیده می‌شد، چرا که به دلیل تغییر در موقعیت خورشید، تصویر به طور متفاوتی تغییر می‌کرد.

به دلیل علاقه زیاد به نور و سایه روشن‌های آن، امپرسیونیست‌ها خود را “ایلومینیست” نیز می نامیدند. آن‌ها این اصطلاح را در دوره ۱۸۶۰-۱۸۷۴، قبل از ابداع اصطلاح اکسپرسیونیست‌ها، به کار می بردند. با این حال، از سال ۱۸۷۴، بسیاری از هنرمندان با افتخار کامل خود را امپرسیونیست اعلام می‌کردند.

امپرسیونیسم نه تنها از نظر محتوا و موضوع، بلکه از نظر سبکی نیز یک جنبش بدیع بود. هنگامی که امپرسیونیست‌ها در صحنه دنیای هنر ظاهر شدند، سبک پرکاربرد و پرطرفدار نئوکلاسیک همچنان به عنوان سبک رسمی نقاشی شناخته می‌شد. بنابراین این سبک مورد استقبال بسیار داوران محافظه کار نمایشگاه نقاشی مانند ویلئام آدولف بوگرو قرار گرفت.

زیرشاخه‌های نقاشی امپرسیونیسم و ویژگی‌های آن

از آنجایی که امپرسیونیست‌ها به جای استودیو‌های نقاشی که نور کمرنگی از سمت شمال داشت، در طبیعت کار می‌کردند، رنگ‌های نقاشی‌هایشان به‌طور قابل‌توجهی روشن‌تر، سایه‌ها رنگارنگ‌تر و به دلیل نور خورشید لکه‌های نقاشی بیشتر و خطوط شکل‌ها ناواضح‌تر بود.

نقاشان امپرسیونیست در نقاشی‌های سبک اکسپرسیونیسم از تکنیک‌های خاصی استفاده می‌کردند. به کار‌گیری این تکنیک‌ها باعث می‌شد که نقاشی‌های امپرسیونیسم ویژگی‌های خاصی داشته باشند که عبارتند از:

• نقاشان امپرسیونیست به شدت بر تأثیرات نور در نقاشی‌های خود تأکید داشتند.
• آن‌ها از انواع خطوط رنگی کوتاه و بلند، نازک و ضخیم برای به تصویر کشیدن ماهیت جسم به جای جزئیات سوژه استفاده می‌کردند.
• ضربه‌های قلم مو به سرعت روی بوم کشیده می‌شدند و توهم حرکت در نقاشی را پدید می‌آوردند.
• از رنگ‌ها به صورت غلیظ استفاده می‌کردند که این باعث می‌شد حتی انعکاس روی آب را هم با همان رنگ‌ها به تصویر بکشند.
• نقاشان امپرسیونیست پالت‌های خود را پر از به رنگ‌های خالص و تند می‌کردند.
• رنگ‌های مکمل معمولاً برای به تصویر کشیدن تضاد‌های نقاشی استفاده می‌شد.
• امپرسیونیست‌ها معمولاً لبه اجسام را به صورت واضح نقاشی نمی‌کردند.
• از آنجایی که سطح یک نقاشی سبک امپرسیونیسم مات است، نقاشان امپرسیونیست از لایه‌های رنگ نازک و لعابگونه مانند هنرمندان دوره رنسانس استفاده نمی‌کردند.
• نقاشان امپرسیونیست معمولاً در زمانی از روز که سایه‌ها دوام بیشتری داشتند، نقاشی می‌کردند. این تکنیک نقاشی در فضای باز به نقاشان امپرسیونیست کمک می‌کرد تا جلوه‌های نور را بهتر به تصویر بکشند و از رنگ‌های زنده‌تر در نقاشی استفاده کنند.
• نقاشان امپرسیونیست به جای ترکیب رنگ‌ها در نقاشی‌ها، از ترکیب نور‌ها برای کشیدن نقاشی‌های سبک امپرسیونیست استفاده می‌کردند.
• رنگ‌های مکمل اغلب در نقاشی امپرسیونیستی استفاده می‌شدند.

تکنیک‌های نقاشی امپرسیونیستی

در انواع نقاشی امپرسیونیسم مدرن، تکنیک‌های رنگ منفصل بیشتر به ترکیب نور در رنگ‌ها اشاره دارد نه ترکیب رنگ‌ها روی پالت. نقاشان امپرسیونیست معمولاً لایه‌هایی از رنگ‌ها را روی بوم می‌کشیدند و سپس شکاف‌هایی در لایه‌های بالایی ایجاد می‌کردند تا رنگ‌های زیر را آشکار کنند. این تکنیک از طریق سایه زدن، سایه زدن‌های متقاطع، استیپلینگ، قلم موی خشک و اسگرافیتو (خراش دادن در رنگ) به دست می‌آمد. ترکیب رنگ‌های روشن‌تر هم مستقیماً روی بوم انجام می‌شد تا حالت تکنیک رنگ منفصل در آن به تصویر کشیده می شد. فقط رنگ‌های تیره‌تر روی پالت ترکیب می‌شدند.

رنگ‌ها در امپرسیونیسم

از آنجایی که نقاشان امپرسیونیست سعی می‌کردند از آخرین یافته‌های علمی در مورد رنگ‌ها در طبیعت و دانش علمی فیزیک استفاده کنند، متوجه شدند که تمامی رنگ‌ها از ترکیب سه رنگ اصلی قرمز، زرد و آبی به وجود می‌آیند. آن‌ها از این اصل استفاده کردند و راهی برای عملی کردن دانش فیزیک در نقاشی سبک امپرسیونیسم ابداع کردند.

نقاشان امپرسیونیست با علم بر اینکه سه رنگ اصلی قرمز، زرد و آبی هستند، با ترکیب این سه رنگ، سه رنگ ترکیبی یا ثانویه سبز، نارنجی و بنفش درست کردند. رنگ‌های اولیه و ثانویه ذکر شده با هم دقیقاً طیف رنگ‌های رنگین کمان را تشکیل می‌دادند.

رنگ‌های اولیه و ثانویه نه تنها در رنگین کمان بلکه در آزمایش فیزیک گذراندن نور از منشور نیز قابل مشاهده هستند. از آنجایی که نقاشان امپرسیونیست می‌خواستند نور طبیعی را که مشاهده می‌کردند تا حد امکان صادقانه بازتولید کنند، بنابراین در نقاشی به سبک امپرسیونیسم از ترکیب شش رنگ رنگین کمان استفاده می‌کردند.

آن‌ها رنگ‌های خالص را با قلم‌های صاف به صورت کاملاً آزادانه در کنار هم روی بوم قرار می‌دادند و با ضربه‌های نقطه‌ای قلم مو رنگ‌های جدید را درست می‌کردند.